• Buro Jansen & Janssen is een onderzoeksburo dat politie, justitie, inlichtingendiensten, de overheid in Nederland en Europa kritisch volgt. Een grond-rechten kollektief dat al 30 jaar publiceert over uitbreiding van repressieve wetgeving, publiek-private samenwerking, bevoegdheden, overheids-optreden en andere staatsaangelegenheden.
    Buro Jansen & Janssen Postbus 10591, 1001EN Amsterdam, 020-6123202, 06-34339533, signal +31684065516, info@burojansen.nl (pgp)
    Steun Buro Jansen & Janssen. Word donateur, NL43 ASNB 0856 9868 52 of NL56 INGB 0000 6039 04 ten name van Stichting Res Publica, Postbus 11556, 1001 GN Amsterdam.

  • Categorieën

  • De moord op Wiersum en falende surveillance

    Bij de moord op advocaat Derk Wiersum, en de voorbereiding daarvan, zijn verschillende voertuigen gebruikt. Een grijze Volkswagen Transporter, een grijze Renault Megane en een witte Opel Combo rijden in de weken voor de moord regelmatig door de buurt, langs camera’s van gemeente en politie. De Renault Megane is op dat moment zelfs al bij de politie in beeld, maar niet bij de juiste afdeling. Media berichten hoe de auto tientallen keren door de straat van Wiersum is gereden en er ondanks dat nergens alarmbelletjes zijn gaan rinkelen. In 2023 publiceert de Onderzoeksraad voor Veiligheid hierover een kritisch rapport. Minder aandacht is er voor de witte Opel Combo.

    lees meer

    Zeearendkuikens alweer afgedankt

    foto: mogelijk ‘Hunter’ en Cayenne in betere tijden (bron: Nationale Politie)

    Verrassend nieuws van het roofvogelfront: De Nationale Politie stopt met de inzet van roofvogels tegen ongewenste drones. Zoals hier eerder beschreven heeft de politie een onbekend aantal kuikens van de Amerikaanse zeearend gekocht. Het innovatieve anti-dronebedrijf Guard from Above zou deze opleiden, om net als steenarend Cayenne en nog een andere vogel, die mogelijk ‘Hunter’ heet, drones uit de lucht te halen. Dat er in dit project ook maar één Amerikaanse zeearend een drone heeft onderschept is niet erg waarschijnlijk. Er is in elk geval geen bewijs van. Er zouden ook honderd politiemensen worden opgeleid tot roofvogelgeleider, deze training was al begonnen.

    Op Politie.nl zegt Marjolein Smit-Arnold Bik, diensthoofd van de Dienst Landelijke Operationele Samenwerking (DLOS) van de Landelijke Eenheid: ‘Een jaar na de start met onze eigen vogels hebben wij de balans opgemaakt. Hoe gaat het, wat levert het op, wat kost het? Het zelf trainen, houden en inzetten van de roofvogels blijkt in de praktijk complexer en lastiger uitvoerbaar dan eerder uit het project bleek. Ook bleek het kostbaarder. Daarbij is de operationele vraag voor ondersteuning minder groot dan verwacht, met als achterliggende reden dat de roofvogel ook een veiligheidsrisico zou kunnen zijn, doordat hij misschien niet doet waarvoor hij getraind is. In gecontroleerde trainingssituaties presteerden de roofvogels goed, maar wat als het ‘echt’ is? Uiteindelijk hebben we moeten concluderen dat we geen sluitende business case hebben.’

    Wat precies de kosten zijn geweest is nog niet openbaar. Ook de beelden van het TNO-onderzoek naar mogelijke verwondingen aan de klauwen door drone-rotors laten op zich wachten. De jonge Amerikaanse zeearenden (aantal onbekend) zouden het goed maken op een onbekende locatie.

     

    Politiearend ingezet, dan wel achter de hand gehouden. Maar welke arend precies?

    De Nationale politie gaat een roofvogel uitlenen om de NAVO top in Brussel op hemelvaartsdag 2017 te beveiligen. Volgens de politie is dat niet de eerste inzet, ook bij de huldiging van Feyenoord in mei 2017 is een roofvogel achter de hand gehouden, schrijft de Telegraaf. U las hier eerder over.

    (bron: Hart van Nederland)

    Op 0 seconden: Hier zien we beeld van Ben de Keijzer op vliegbasis Valkenburg met steenarend Cayenne, de enige vogel in Nederland waarvan we weten dat ze een drone van het type DJI Phantom uit de lucht kan halen, overigens niet zonder risico voor de omstanders. Cayenne is minstens tien jaar oud. En te oordelen naar de website van de roofvogelboerderij waar ze woont, misschien overleden. Betekent dit dat Cayenne toch nog leeft? Of zijn dit opnamen uit de zelfde sessie als het filmpje dat de BBC op 8 maart 2016 uitzond?

    Volgens de Telegraaf zijn de aangekochte zeearendkuikens pas volgende zomer klaar om te worden ingezet. Dat is bijna twee jaar later dan eerder aangekondigd. De NOS beweerde in september 2016 nog dat de aangekochte kuikens klaar waren met hun opleiding. Maar de training van politiemensen die in april 2017 is begonnen, met welke vogels is die, als de kuikens nog niet klaar zijn?

    En welke roofvogel heeft de politie dan uitgeleend voor beveiliging van de NAVO-top? Cayenne de steenarend?

     

    Politie nu echt in training met Amerikaanse zeearend-kuikens

    Over roofvogel-subsidie voor een pet-project van de Nationale politie en media die vol trots vogel-shotjes kopiëren zonder kritische vragen te stellen

    De Nederlandse politie heeft een onbekend aantal zeearend-kuikens gekocht en leidt 100 politiefunctionarissen op om met deze vogels ongewenste drones uit de lucht te halen. Dat was zonder twijfel het best verspreide politienieuws van 2016. U las hier eerder over. 18 april 2017 begon de eerste ‘birdhandling-class‘. Laten we de gebeurtenissen op een rijtje zetten.

    14 februari 2011: Hielko van Rijthoven, valkenier bij roofvogelmanege ‘de Roofvogelboerderij’ koopt een vrouwelijke steenarend. De vorige eigenaar wilde van haar af, mogelijk omdat ze te agressief was. Hij noemt de arend Cayenne. In april gaat hij met haar trainen met een kunstprooi. Dit staat op zijn blog.

    (bron: youtube)

    21 februari 2012: Cayenne staat op de website. Je kunt haar adopteren voor 250 euro per jaar.  Ze is dan 6 jaar oud.

    31 januari 2016: Cayenne wordt weer gefilmd. Ze grijpt twee keer een drone, een lichte DJI Phantom, uit de lucht. Politie.nl noemt het een wereldprimeur.

    (bron: NOS)

    Op 18 seconden: Michel Baeten van de Landelijke Eenheid Politie doet het woord. Het is dezelfde topchef Michel Baeten die 23 februari 2017 vertrekt nadat er bij de dienst DBB een ‘veiligheidslek’ is ontdekt in de beveiliging van Geert Wilders.

    1 minuut 16: Daar is Cayenne op de arm van de eigenaar van de Roofvogelboerderij – die ook vennoot is in het bedrijf Guard From Above – Ben de Keijzer.

    2 minuut 3: Baeten zegt dat de testen uitermate goed verlopen.

    Op deze dag meldt de NOS ook dat de politie en TNO onderzoeken of de rotors de poten van de vogel kunnen beschadigen, maar niet hoe ze dat onderzoeken. De partij van de dieren stelt kamervragen. De minister antwoordt dat ‘enkele’ vogels in training zijn, en dat die daarbij niet gewond zijn geraakt.

    Het beeld van arend Cayenne gaat vliegensvlug de wereld over, niet ongewoon bij nieuws over dieren. De NOS maakt op 3 februari 2016 een follow-up met beelden die ze nog niet hadden uitgezonden:

    (bron: NOS)

    Op 10 seconden: Sjoerd Hoogendoorn vertelt hoe hij met Ben de Keijzer het bedrijf is begonnen.

    Op 1 minuut 20: Probeert Cayenne hier nou een stukje vlees uit de drone te trekken?

    Associated Press plaatst dit filmpje dat beelden bevat die we in Nederland nog niet hadden gezien:

    (bron AP Archive)

    Op 9 seconden: Hielko bestuurt de drone. Het is duidelijk dat dit dezelfde tijd en plaats is waar de NOS opnamen van Cayenne vandaan komen.

    Op 1 minuut 18: Hielko geeft uitleg: Met een stukje vlees lok je de arend weg bij de drone.

    Op 1 minuut 37: De vogel is zeer goed te trainen, zegt Baeten.

    Op 1 minuut 54: deze onderschepping kenden we ook al van de NOS.

    Op 2 minuut 22: Baeten heeft het over trainen met ‘de vogels’, meervoud dus. Zijn er dan meer vogels dan alleen Cayenne die dit kunnen?

    Op 2 minuut 47: Ben de Keijzer komt aanlopen met een Amerikaanse zeearend, het beeldmerk van Guard From Above. Er is geen bewijs dat deze vogel een drone uit de lucht kan halen.

    Dit nieuws ging over de wereld en er was opvallend weinig discussie over. Nou ja, steeds was er de vraag of het wel gezond is voor de steenarend. Vanaf 27 februari 2016 is er wat discussie op het forum van Quora.com. Mensen die werken bij defensie, wapenindustrie, valkerij en in de drone-business, geven hun professionele mening. Kort samengevat: Een drone aanvallen met een roofvogel is een heel slecht idee. Training is zwaar en duurt lang. Een steenarend is wel groot en sterk, maar niet erg wendbaar. Welke valkenier is bereid zijn vogel aan zulk gevaar bloot te stellen? Of doet een valkenier dat alleen met een 10 jaar oude steenarend met een agressieprobleem? (Op de website is Cayenne op 7 november 2016 nog altijd 6 jaar oud, intussen is ze verdwenen.) De klauwen zullen heel goed beschermd moeten worden anders zal de vogel zich verwonden. Het zou beter zijn om de roofvogel van dichtbij een electromagnetische schok te laten uitdelen, dan de rotorbladen vast te laten pakken. Een uil zou, in tegenstelling tot een arend, ook ‘s nachts kunnen zien. Zolang het gaat om een kleine drone als de DJI Phantom, is een steenarend de meest geschikte roofvogel omdat die niet met uitsterven wordt bedreigd, omdat hij geen natuurlijke vijanden heeft en hij alle andere (roof)vogels aanvalt. Ook geeft hij makkelijker zijn prooi af dan een zeearend. Maar ook dan blijft het omslachtig en duur. Drones kunnen veel sneller opstijgen dan welke vogel ook, wat het heel makkelijk maakt om aan een roofvogel te ontkomen. De demonstratie van Guard From Above was theater: de Drone hing helemaal stil en zodra Cayenne hem vast had ging de motor uit. Anders was het nooit gelukt.

    Een bezoekende journalist die hier kennis van had, zou genoeg te vragen hebben en de politietop die een besluit moet nemen over dit experiment ook.

    Op 8 maart 2016 zendt de BBC opnamen uit van vliegbasis Valkenburg. De verslaggever heeft bovenstaande niet meegekregen:

    (bron: BBC)

    Op 0 seconden: ‘Her name is Hunter..’ Echt? De Roofvogelboerderij heeft helemaal geen vogel die Hunter heet. Deze lijkt meer op Cayenne.

    Op 30 seconden: Michel Baeten kent het instinct van deze vogel: Alleen drones zijn interessant als prooi.

    Op 1 minuut 13: Ben de Keijzer staat weer met de verkeerde vogel op zijn handschoen.

    Op 1 minuut 30: Het gaat over mogelijke verwondingen aan de poten, maar de poten van Cayenne (of Hunter) krijgen we niet te zien.

    Op 1 minuut 51: Hielko legt nog eens uit hoe je de arend met vlees kan afleiden.

    29 mei 2016 komt CBS-news:

    (bron: Guard From Above)

    Op 20 seconden: ‘Hunter the bald eagle..’ weer de naam Hunter en nu is hij ook een Amerikaanse zeearend of bald eagle. ‘The worlds first bird trained to take down drones…’ nee hoor, want dat is Cayenne.

    Op 34 seconden: Mark Wiebes, gestationeerd aan de Hague Security Delta, doet het woord.

    Op 47 seconden: Sjoerd Hoogendoorn weer: ‘They have proved to be the best bird of prey…’ Bedoelt hij nou de Amerikaanse zeearend? Waarom?

    Op 51 seconden zien we Hielko nog met een Amerikaanse zeearend…

    Op 58 seconden praat de verslaggever over ‘Hunter’ en we zien een vogel met een zogenaamde huif op zijn kop en staart buiten beeld. Zodat we kunnen denken dat kop en staart wit zijn.

    Op 1 minuut 8 wordt opnieuw gesuggereerd dat de vogel die de drone pakt een Amerikaanse zeearend is.

    Op 1 minuut 39: ‘Each bird trains every day for at least a year…’ Werkelijk? Het lijkt er meer op dat 1 vogel een trucje kan, en dat steeds opnieuw doet, soms onder een andere naam.

    Op 1 minuut 53: Hier weer de toezegging dat Nederlandse wetenschappers onderzoek doen daar mogelijke verwondingen door de rotors.

    Waarom speelt CBS het spelletje mee? We hebben kunnen zien dat Cayenne een drone uit de lucht kan halen. Twee keer bij de NOS, twee keer bij de BBC en twee keer bij CBS. Waarom zien we geen andere vogel die dat kan? Waarom moet de Amerikaanse zeearend steeds prominent in beeld, terwijl die nog nooit een drone heeft onderschept?

    Vrijdag 9 september gaf de politie een demonstratie van de gevorderde training in een oefendorp. Kort erna wordt bekendgemaakt: de Nationale politie gaat roofvogels operationeel inzetten tegen drones. Er zijn Amerikaanse zeearend-kuikens aangeschaft, (4 stuks volgens deze Italiaanse site, of zijn ze 4 maanden oud?) en er worden politiemensen opgeleid tot valkenier (100 volgens de Guardian en de Italianen). Waarom mogen wij de details niet weten? Politiedienstencentrum afdeling Korpsmedia en de NOS maken het videoverslag dat goeddeels overlapt, in elk geval ontbreekt iedere kritische kanttekening. Er duikt ook een langere versie op met ‘ruw materiaal’, waarmee nieuwsprogramma’s een item kunnen monteren:

    (bron: youtube)

    Op 0 seconden: Dit lijkt een jonge zeearend te zijn, de kop nog niet wit, snavel iets langer en geel tot voorbij het neusgat, meer wenkbrauwen. Of juist niet, in ieder geval zijn in deze video zeker twee verschillende arenden te zien.

    Op 1 minuut 48: De roofvogel wordt twee keer losgelaten.

    Op 2 minuten: De vijandige drone stort neer.

    Op 2 minuut 20: Dit is toch echt Cayenne. Haalt ze nou weer een stukje vlees uit de drone?

    Op 2 minuut 30: Hielko geeft haar de beloning.

    Op 3 minuut 7: Michel Baeten zegt dat hij bezig is met TNO om handschoenen ter bescherming van de klauwen te ontwikkelen. Helaas vertelt hij niet wat de resultaten waren van het ‘klauwen-verwondings-onderzoek’ dat TNO daarvoor mogelijk heeft gedaan.

    Maar er waren meer camera’s aanwezig. Hier zien we dingen die in de NOS/politie versie ontbreken.

    (bron: iQIYI)

    Op 20 seconden: Een aanslag! Iedereen rent weg. Dit zijn andere mensen. In ieder geval is Mark Wiebes van de Hague Security Delta er niet bij.

    Op 24 seconden: Cayenne kijkt verveeld naar de drone. Ze pakt de drone en vliegt om de hoek het shot uit.

    Op 39 seconden: Misschien zoekt ze een stukje vlees?

    Op 46 seconden: Hier slaat ze de drone naar de grond. Maar dan vanuit een ander camerastandpunt. Nee, toch niet. Dit is de tweede keer dat ze het verkeerd doet. Je moet denken dat het gif of de bacterie of het explosief nu dus op de president is gevallen.

    Op 50 seconden: Ze blijft niet bij de drone! Deze vogel heeft geen zin meer.

    Op 1 minuut 5: Ze trekt een stukje vlees uit de drone.

    Kunnen deze vogels ook drones op een veilige manier uitschakelen als er geen vlees aan is bevestigd? Waarom mogen we niet zien dat er vlees aan de drone wordt vastgemaakt? Geeft dit niet aan dat een jaar training nog niet genoeg is geweest? Waarom is besloten om door te gaan met roofvogels tegen drones? Waarom doen al die mensen mee in dit bedrog? Leeft Cayenne nog? Zo niet, is er dan in Nederland nog een vogel die op commando een drone uit de lucht haalt? Als daar uberhaupt ooit al sprake van is geweest?

    14 augustus 2016 zegt Dennis Janus van het Landelijk Parket op de Drones Innovatiedag op vliegbasis Twente dat ze uilen hadden moeten nemen omdat die ook ‘s nachts kunnen werken. Ook lezen we dat Guard From Above meer dan drie ton heeft gekregen voor het onderzoek dat heeft geleid tot de operationele inzet. Via Mark Wiebes van de Hague Security Delta? Via Michel Baeten van Operatien? En wie heeft het besluit genomen om hier nog meer belastinggeld aan uit te geven?

    18 april 2017: De eerste 20 daagse cursus politievalkenier is begonnen. Hoeveel politiemensen konden worden vrijgemaakt en doen mee? Of is het vooral ‘international law enforcement, miltary units en Private security companies’ die gewend zijn om lol te maken van overheidsgeld? Wil, na het vertrek van Baeten, nog iemand met dit project te maken hebben?