Vrijdag 9 oktober is in het westelijk havengebied van Amsterdam een ‘grote handhavingsactie’ gehouden. Eerst werden de nummerplaten van langsrijdende auto’s gescand (ANPR) en vervolgens moesten 126 automobilisten meekomen. Hier werd weer de bevoegdheden-sandwich toegepast: De belastingdienst scant legaal alle auto’s (wat de politie niet zomaar mag), de douane kan legaal iedere auto doorzoeken (wat de politie niet zomaar mag), en de politie komt strafbare feiten op het spoor, die ze meteen kan afwerken. Dit in tegenstelling tot de strafbare feiten die via aangiften binnenkomen, want die worden via een geheime prioriteringssystematiek zo veel mogelijk geseponeerd (want te veel werk en geen publicitair voordeel). De marechaussee was er ook bij, die scande identiteitspapieren van vreemdelingen.
Stadszender AT5 mocht mee en maakte een verslag. Laten we even kijken:
(bron: AT5)
Op 0 minuut 0: De actie is bedoeld om verkeersveiligheid te bevorderen, zo moet het lijken, maar daarvoor heb je de douane, marechaussee en de belastingdienst niet nodig.
Op 0 minuut 10: KLPD-icoon en verkeersvoorlichting-veteraan Frans Zuiderhoek legt het uit: ‘Verkeersveiligheid is een van de doelstellingen’; Een blaastest en controle van de technische staat van de voertuigen. Hoeveel doelstellingen zijn er verder en wat zijn die doelstellingen precies? Het persbericht noemt ‘de intelligencepositie in dit gebied’. Van de politie? Van de belastingdienst? De douane? De AT5 verslaggever weet dit niet, of vindt het niet belangrijk genoeg om te vertellen.
Op 0 minuut 20: Waarom is de politie ‘zeer geïnteresseerd’ wie er achter het stuur zit en wie er in de auto’s zitten? Speelt er iets in het westelijk havengebied wat de politie niet direct kan aanpakken? En als bekend is wie er in de voertuigen zitten, wat doet de politie dan met die informatie? De toevoeging ‘ … en wat voor goederen ze vervoeren’, geeft een beetje aan dat er geen concrete verdenking is, maar dat een toevalstreffer deze actie hopelijk achteraf kan legitimeren. Hoewel het spannende ‘intelligencepositie’ misschien al automatisch alles legitimeert.
Op 0 minuut 55: Iemand is aangehouden die nog een DNA-test moest doen. Zoiets is verplicht maar niet strafbaar. Dan waren er nog twee mensen met openstaande boetes en een illegaal die zijn aangehouden. Hoe verbetert dit de veiligheid in het gebied?
Op 1 minuut 7: Deze meneer denkt dat hij in een fuik is gelopen die is bedoeld om wrakken van de weg te halen. Waarom was hij een ‘hit’ van de nummerplaatherkenning (ANPR)? Past hij in een of ander profiel?
Op 1 minuut 25: ‘Mede door de goede resultaten zal de politie vaker dit soort acties uitvoeren’. Wat pillen en rechthoekige witte dingetjes in een zakje, het illegaal inzamelen van vuilnis, bezit van traangas, rijden zonder rijbewijs, overbelading, zijn dat goede resultaten na het van de weg halen van 126 auto’s? Het lijkt er op dat 118 bestuurders voor niets van hun tijd zijn beroofd. Of droegen die bij aan de intelligencepositie in dit gebied? En wat kost zo’n controle de belastingbetaler?
Op 1 minuut 32: Waarom wil de politie zichtbaar aanwezig zijn? Gaat politiewerk niet over handhaving van openbare orde en opsporing en vervolging van plegers van strafbare feiten? Vooral op dat laatste punt scoort de politie bedroevend laag. Deze controle, die de grenzen overschrijdt van de bevoegdheden die de wetgever de politie heeft gegeven, moet televisiekijkers het idee geven dat de politie iets doet. Het laat eerder zien dat zij doet wat makkelijk is en nalaat wat moeilijk maar nodig is.
Het ‘donkere dagen offensief’ is een actie tegen inbrekers. Van deze beroepsgroep is bij deze controle niemand aangetroffen. Zou het niet beter zijn om inbrekers op te sporen door inbraken waarvan al aangifte is gedaan te onderzoeken?