Op vrijdag 12 januari plaatste ‘politievlogger’ Jan-Willem Schut een bericht op Facebook waarin hij zijn volgers vol trots mededeelde dat hij tijdens de nieuwjaarslunch een bedankje van de leiding van zijn eenheid had gekregen voor zijn inzet in 2017. Er is natuurlijk niets mis met een compliment of het uitspreken van waardering voor de inzet van een medewerker, behalve wanneer die waardering grotendeels ongegrond blijkt te zijn.
Jan-Willem heeft in 2017 namelijk vele malen de privacy van burgers (verdachten, slachtoffers en omstanders/omwonenden) geschonden in zijn video’s op zijn online vlogs. Deze schendingen van de privacy werden aangetoond en aangekaart door het onderzoeksprogramma “De Monitor” van de KRO-NCRV.
“Ik vind het eigenlijk bijzonder schokkend dat de politie stukjes politiedossier online zet.”
Rejo Zenger, een privacy-expert bij Bits of Freedom, vond het in zijn woorden “bijzonder schokkend” dat de politie, in de vorm van Jan-Willem, dat soort eenvoudig tot een persoon herleidbare informatie online zet. “Dat mensen (…) er niet meer op kunnen rekenen dat hun gegevens bij de politie veilig zijn.”
Zenger diende zelfs een formele klacht in bij de politie tegen Jan-Willem vanwege de wijze waarop hij omsprong met de persoonlijke levenssfeer van mensen. Jan-Willem plaatste zonder enige schroom videobeelden van incidenten online waardoor de identiteit van niet alleen verdachten waarvan de schuld nog helemaal niet vaststond, maar ook die van omwonenden, slachtoffers en omstanders makkelijk te achterhalen viel.
Dat is in strijd met de Nederlandse wet- en regelgeving, waaronder de Wet Politiegegevens (WPG) die voor het grootste deel gebaseerd is op de Wet Bescherming Persoonsgegevens (WBP). Jan-Willem overtrad middels het online plaatsen van de herleidbare informatie derhalve gewoon de wet, terwijl hij per slot van rekening als ‘diender’ zelf de wet dient te handhaven. Krommer kan het bijna niet worden. Hoewel…
Men zou denken dat wanneer je als agent zijnde gewezen wordt op zulke ernstige fouten je onmiddellijk actie onderneemt en de beelden offline haalt en ze corrigeert. Jan-Willem liet de beelden echter gewoon online staan en liet geruime tijd passeren voordat hij aanstalte maakte om de beelden te verwijderen naar aanleiding van de formele klacht die ingediend was. Dat wordt bevestigd door Zenger die de vervolgacties “schokkend slecht” noemde:
“Dit heeft geen opsporingsgehalte, dit is politie-tainment pur sang.”
Strafrechtadvocaat Juriaan de Vries over de schendingen:
“De politie heeft een geheimhoudingsplicht en ik durf de stelling wel aan dat de politie zich op deze manier schuldig zou kunnen maken aan een strafbaar feit.”
De Vries heeft al langer kritiek op dit soort video’s van de politie: “Dit heeft geen opsporingsgehalte, dit is politie-tainment pur sang (…) Het is oké dat de politie inzicht wil geven in haar werk, maar daarbij mag het belang van verdachten niet worden geschonden.”
Een volger van Jan-Willem reageerde naar aanleiding van al het bovenstaande daarom met een kritische noot op het Facebook-bericht over de waardering die de vlogger van de leiding ontving, maar die reactie werd niet geduld door hem en werd meteen verwijderd. Dat toont wel de minachting die Jan-Willem tentoonspreidt voor zowel zijn volgers als de kernwaarden van de politie.