Sinds 1 juli 2017 test de politie verkeersdeelnemers op sporen van een aantal drugs in het speeksel. Bij een positieve test moet op het politiebureau een bloedproef worden gedaan, waaruit blijkt of de strafbare grenswaarden zijn overschreden en de verkeersdeelnemer strafbaar is. Er is veel mis met de wet die dit mogelijk maakt. Even de hoofd-nadelen op een rijtje:
- Lichamelijke integriteit is een grondrecht. Afnemen van een speekselmonster en bloed prikken zijn inbreuken op dit grondrecht. Dat kan alleen met een belangrijke medische reden. Een maatregel als de drugstest gaat over preventie; een veiliger verkeer. Hier wordt nog eens uitgelegd dat dat niet voldoende reden is om grondrechten te schenden.
- Meer dan een miljoen patiënten in Nederland lopen het risico positief te testen vanwege de medicatie die ze nemen omdat justitie geen onderscheid wil maken tussen medicinaal en recreatief gebruik. Het gaat dan vooral om dexamfetamine, morfine en medicinale cannabis. Daarnaast kunnen ook gebruikers van CBD-olie een positieve uitslag van de speekseltest krijgen. Al deze mensen lopen het risico niet alleen strafbaar, maar ook nog onverzekerd te zijn wanneer ze bij een ongeluk betrokken raken. Voorheen bepaalden arts, apotheek en patient een verantwoordelijk gebruik van medicijnen in het verkeer. De nieuwe wet doorkruist deze praktijk. Het kabinet heeft beloofd er iets aan te doen, maar dat is al bijna een jaar geleden en er is nog niets gebeurd.
- Sommige middelen waarvan bekend is dat ze de rijvaardigheid nadelig beïnvloeden worden niet getest. Het gaat dan om GHB, dat geen sporen nalaat in het speeksel en heel kort in het lichaam, en benzodiazepines, slaap- en kalmeringsmiddelen die verslavend zijn en worden gebruikt door 1,7 miljoen mensen in Nederland. Vooral in combinatie met alcohol zeer gevaarlijk in het verkeer. Benzodiazepines zijn goed te testen, maar er is besloten dat niet te doen. Verder geldt voor de in de wet vastgelegde strafbare grenswaarden dat de wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt of flinterdun is.
- Disproportioneel zware straffen voor drugs en combinaties met alcohol. Het is toegestaan om te rijden onder invloed van alcohol, beginnende bestuurders 0,2 promille en ervaren bestuurders 0,5 promille. Alcohol leidt jaarlijks tot tussen 74 en 125 doden in het verkeer, ongeveer 850 doden door alcoholvergiftiging en 3% van de sterfte door kanker komt door alcohol. Cannabis is de meest gebruikte illegale drug. Er is nog nooit iemand aan overleden en er is ook geen enkel dodelijk verkeersongeluk bekend als gevolg van cannabisgebruik. Toch wordt een first offender, die de strafbare waarde 3 microgram THC in het bloed heeft even zwaar gestraft als iemand die meer dan 3x de strafbare waarde alcohol (1,6 promille) in het bloed heeft: 850 euro boete en intrekking van het rijbewijs voor zes maanden. De combinatie cannabis en alcohol komt veel voor. Hier geldt zero tolerance. Dat wil zeggen 0,2 promille alcohol en 1 microgram THC, dat kan een joint van de vorige dag zijn met een biertje van een uur geleden. De invloed van de THC op de rijvaardigheid is hier fictief, maar de straf is echt.
Deze wet heeft een lange voorgeschiedenis waarbij partijen uit overheid en samenleving zijn gehoord, waarna het ministerie van justitie uiteindelijk alles naar zich toe trok en – tegen alle bezwaren in – de eigen opvatting doordrukte. Officieel gaat het er om dat bedwelmde mensen anderen of zichzelf niet in gevaar mogen brengen in het verkeer, maar in de uitwerking is de verkeersveiligheid helemaal op de achtergrond geraakt en gaat het uitsluitend om het bestraffen van (soft)drugsgebruik. Gebruik van drugs is in Nederland niet strafbaar, maar nu kan de politie deze mensen dan toch het leven zuur maken. Niet dat dat niet al gebeurde, voorheen werden externe krachten ingehuurd, die zich voordeden als politie als ze meegingen op controles.
(bron: Blik op de weg)
Op 5 seconden: Jan Klein Ikkink, directeur van het bedrijf Drugs Expertise Nederland begint in te praten op iemand die in een politiefuik is terechtgekomen.
Op 9 seconden: Hij heeft een zakje met een stukje hash, waarschijnlijk uit de auto van de nietsvermoedende burger. Hoe zit dat juridisch? Heeft de politie het in beslag genomen? En het aan Jan Klein Ikkink gegeven?
Op 16 seconden: Marco Peeters, de andere helft van Drugs Expertise Nederland werpt zijn deskundige blik op de ogen van het slachtoffer.
Op 21 seconden: Klein Ikkink dreigt met dingen die hij als niet-politieman niet kan of mag.
Op 36 seconden: Hier was het om te doen. De geïntimideerde burger geeft toe die middag cannabis te hebben gebruikt. Nu kan er worden gestraft. Hoewel er nergens blijkt dat er sprake was van gevaarlijk rijgedrag, en de kans dat de cannabis van die middag het rijgedrag beïnvloed kan hebben ongeveer nihil is.
Op 57 seconden: ‘Zijn we in ieder geval eerlijk’ liegt Klein Ikkink.
Op 1 minuut 3: Burger Klein Ikkink legt een straf op. Hij vertelt er niet bij dat er ook een melding naar het CBR gaat, die het begin is van een heel lang en kostbaar proces om het rijbewijs terug te krijgen. Een psychiater spreekt met de pineut en doet verslag aan het CBR. Een arts van het CBR constateert vervolgens dat het cannabisgebruik problematisch is, de onderzochte moet beloven nooit meer cannabis te gebruiken en het CBR controleert dat door middel van een urinetest die gebruik in het verleden aantoont. Dit traject bestaat ook voor alcoholbestuurders, maar pas als die meermalen zijn gepakt of stomdronken (1,6 promille) achter het stuur worden aangetroffen. Bij cannabis volstaat de mededeling dat er gebruikt is.
Dit CBR-traject is bij door het WODC ‘oneigenlijk’ genoemd, omdat het niet als straf bedoeld is, maar wel zo wordt ingezet. Desalniettemin komt dit nu nog steeds bovenop de strafrechtelijke sanctie.
In 2010 verscheen het wetsontwerp over drugs in het verkeer en dat leidde tot publiciteit zoals het bovenstaande filmpje. De Raad van Korpschefs zou ook een advies uitbrengen. Korpschef Bert Wijbenga liet zich interviewen door het NOS journaal.
(bron: youtube)
Op 19 seconden: Waarom zou politie iemand moeten controleren die niet opvallend rijdt?
Op 32 seconden: Bewijs verzamelen is veel werk. Wijbenga wil meteen straffen, dat is efficiënter.
Op 53 seconden: ‘Het gebeurt steeds vaker, vooral onder jongeren’ zegt de verslaggever. Helaas ontbreekt de onderbouwing van deze stelling.
Op 55 seconden: ‘Volgens een schatting van de politie..’ Verslaggevers Henrik Willem Hofs en Merlijn Stoffels leiden vast in wat de korpschef nu gaat zeggen.
Op 1 minuut 3: ‘100 tot 200 doden is te veel om te negeren’ zegt korpschef Bert Wijbenga. Wat? Hebben ze al die jaren de drugsdoden in het verkeer genegeerd? Gaan de verslaggevers nu eindelijk vragen waar ze de schatting kunnen nalezen?
Op 1 minuut 42: Wijbenga wil een nullimiet. Speekseltest postief: meteen rijbewijs afpakken. Wel of niet onder invloed, wel of niet in staat om veilig te rijden, dondert niks. Drugs en verkeer gaan niet samen, dus straf, zo beveelt hij de minister aan.
100 tot 200 doden per jaar. Dat kwam zomaar uit de lucht vallen. Er is nogal wat onderzoek gedaan naar de schadelijkheid van drugs voor het rijvermogen, maar deze cijfers waren en zijn op het hele internet niet te vinden. Het advies van de Raad van Korpschefs heeft ter inzage gelegen in de Tweede Kamer. Je zou denken dat daarin meer zou staan over die vele verkeers-drugsdoden. Maar het gekke is dat dat niet zo is. Wat er wel staat:
Het rijden onder invloed van drugs is in de staat Victoria (Australië) een belangrijke oorzaak van dodelijke verkeersongevallen. In 2003 bleek uit post mortem onderzoek dat 31% van de overleden bestuurders onder invloed van andere psychotrope stoffen dan alcohol verkeerden.
Dat was alles over de schadelijkheid van drugs in het verkeer. De 100 tot 200 doden kwamen uit de dikke duim van Bert Wijbenga, momenteel loco-burgemeester van Rotterdam.
Waarom heeft niemand van de betrokken ministeries, raden en onderzoeksinstituten deze leugen ontzenuwd?
Heeft de tweede kamer zitten slapen?
Wat heeft Bert Wijbenga allemaal nog meer gezegd sinds 2010?
Waarom moest deze wet er met leugens doorgedrukt worden?
Wanneer wordt dit misbaksel van een wet aangepast?
Meer over dit onderwerp:
ADHD-patient genaaid door politie
Filmpjes van Cannabis News Network over de speekseltest:
Wat er mis is met de speekseltest?